Szkoła Podstawowa w Jasionnie

   Pierwsza wzmianka o szkole podstawowej, do której mogły uczęszczać dzieci mieszkańców Jasionny i okolicznych miejscowości, pochodzi z 1818 r. Wtedy założono w Imielnie Towarzystwo Szkoły Elementarnej, do którego należało m.in. 8 mieszkańców Lścina, 25 mieszkańców Jasionny i 12 mieszkańców Wólki. Upadek gospodarczy kraju doprowadził do zamknięcia tej szkoły parafialnej już w 1826 r. - chłopi nie mieli środków na pokrycie składki związanej z opłaceniem nauczyciela. Na moment wznowiono działalność placówki oświatowej około roku 1847, jednak do wybuchu powstania styczniowego nie odnotowuje się w dokumentach wiadomości poświadczających istnienie jakiejkolwiek szkoły w Imielnie, Jasionnie, Lścinie i Rakowie.

   W 1870 r. rosyjski Komitet Urządzający w Królestwie Polskim wydał do prezesów komisji do spraw włościańskich okólnik nr 188, w którym zwrócił się z prośbą o wywarcie wpływu przez komisarzy do spraw włościańskich na gminach, aby zakładano nowe szkoły wiejskie. Za tym zarządzeniem poszedł przydział działek na utrzymanie nowo powstających szkół (działka na szkołę w Jasionnie została wydzielona już w 1864 r. w Tabeli Nadawczej wsi Jasionna po ukazie carskim o uwłaszczeniu chłopów). W związku z tym okólnikiem datę 1872 r. można potraktować jako moment założenia tzw. Szkoły Początkowej w Jasionnie (wtedy także założono szkoły w Chwaścicach i Rakowie). Szkoła ta była utrzymywana ze składek uchwalanych przez mieszkańców wsi, a z nauki szkolnej mogły korzystać tylko te dzieci, których rodzi ceza to zapłacili. Szkoła ówczesna była jednoklasowa, tzn. jeden nauczyciel uczył w trzech oddziałach. Do uiszczania świadczeń pieniężnych na rzecz szkoły zobowiązani byli także właściciele majątków ziemskich (dziedzice).

   W odrodzonym państwie polskim 7 lutego 1919 r. wydano dekret O obowiązku szkolnym, który wprowadzał obowiązkową 7-letnią szkołę powszechną dla wszystkich dzieci od 7 do 14 roku życia; szkoła miała być bezpłatna, co nakładało na państwo obowiązek zapewnienia dostępu do niej wszystkim dzieciom; jednocześnie dekret zakładał, biorąc pod uwagę rzeczywiste możliwości państwa, stopniową realizację jego postanowień. Wspomniany dekret realizowano sukcesywnie w szkole elementarnej w Jasionnie, o czym świadczą zachowane w archiwum szkolnym dzienniki poszczególnych klas z lat międzywojennych od 1926 do 1939. Dowiadujemy się z nich, że w 1926 – 1932 funkcjonowała w Jasionnie szkoła pięcio-klasowa, potem zaś na bazie reformy Jędrzejowskiego poszerzono ją prawdopodobnie o dwa oddziały doprowadzając do utworzenia placówki siedmio-klasowej.

Protokół zdawczo-odbiorczy inwentarza szkolnego w Jasionnie z 28 lipca 1945 r. wspomina o tym, że w okresie wojny i okupacji szkoła w Jasionnie nie funkcjonowała. Prowadzono jednak tajne nauczanie, którym kierował wieloletni przedwojenny kierownik szkoły Edward Otawski we współpracy z maturzystą pochodzącym z Kielc - Zbigniewem Ziemskim. Mimo niebezpiecznych warunków obydwaj uczyli po kilka dni w kolejnych domach na poziomie programu nauczania siedmio-klasowej szkoły powszechnej i w ten sposób niektórych przygotowali do I klasy gimnazjum. Nauczaniem konspiracyjnym objęto 30 uczniów.

   Po zakończeniu drugiej wojny światowej w latach 1944 -1947 we Lścinie działała cztero-klasowa Publiczna Szkoła Powszechna I stopnia w uzyskanym - po reformie rolnej - budynku dawnego dworu (uczęszczały tu dzieci ze Lścina, Rakówka, Niebyły, kilka z Wólki i Chwaścic). W Jasionnie funkcjonowała początkowo cztero-, następnie sukcesywnie zwiekszana przez kolejne lata: pięcio-, sześcio- i siedmio-klasowa szkoła powszechna I stopnia, zajmująca pomieszczenia prywatne w byłym dworze i dodatkowo w wynajętych salach u gospodarzy. Obydwie szkoły aż do reorganizacji w 1949 r. podlegały nadzorowi Publicznej Szkoły Powszechnej II stopnia w Rakowie.

Inspektorat Szkolny w Jędrzejowie 19 maja 1949 r. przedstawił wniosek o utworzenie siedmio – klasowej Publicznej Szkoły Powszechnej w Jasionnie i wzniesieniu nowego budynku szkolnego.

W sprawozdaniu kierowniczki Szkoły Podstawowej w Jasionnie z 26 czerwca 1949 r. jest mowa o realizacji wspomnianego wniosku tzn. o siedmioklasowej strukturze nauczania zorganizowanego dla 159 uczniów, przy udziale 4 nauczycieli. Kolejna zmiana związana z dodaniem ósmego oddziału szkolnego nastąpiła we wrześniu 1962 r. Natomiast nowy budynek szkolny, po zatwierdzeniu go do realizacji 6 września 1954 r., został wybudowano w latach 1955-1957.